بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بر تعهد سازمانی (جامعه نمونه فرمانداری قم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

مسئولیت پذیری اجتماعی از جمله مهم ترین عناصر فلسفه وجودی سازمان ها شناخته شده است، به نحوی که اهمیت دادن به رعایت آن توسط سازمان ها، نه تنها احتمال ارتقاء تعهد سازمانی را به همراه دارد، بلکه رضایت ذینفعان خارج از سازمان را برای مشروعیت بخشیدن به سازمان تقویت می کند. مقاله حاضر به بررسی مسئولیت اجتماعی بر تعهد سازمانی پرداخته است. در این راستا، فرمانداری استان قم به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب گردید که با مشارکت 80 عضو در قالب نمونه آماری و استفاده از پرسش نامه جهت جمع آوری داده ها انجام پذیرفت. پردازش حاصل از داده ها با استفاده از مدل رگرسیون حاکی از آن است که نیازهای اقتصادی، رعایت قوانین و مقررات عمومی، رعایت اخلاق کسب و کار و مسئولیت های بشردوستانه بر تعهد سازمانی تأثیر مثبت و معنی داری دارد، این یافته بدان معناست که تاکید بر اهمیت مسؤولیت اجتماعی و رعایت آن از سوی سازمان ها می تواند از کارکردی مثبت بر عملکرد سازمان ها برخوردار باشد به نحوی که به طور معناداری تعهد سازمانی کارکنان را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

کلیدواژه‌ها


  • اردلان، محمدرضا.، قنبری، سیروس.، بهشتی راد، رقیه.، نویدی، پرویز.، 1394. تأثیر سرمایه اجتماعی و مسئولیت پذیری اجتماعی بر تعهد سازمانی. فصلنامه مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی. سال پنجم. شماره 10، صص 132- 109.
  • الوانی، سید مهدی و قاسمی، احمدرضا، (1377): مدیریت و مسئولیت‌های اجتماعی سازمان، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • استرون، حسین (1377): تعهد سازمانی، مدیریت در آموزش و پرورش، دوره پنجم، شماره مسلسل 17، ص 74-73.
  • جبارزاده کنگرلوئی، سعید و بایزیدی، انور(1389) بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی و تعهد سازمانی با محافظه کاری در گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال سوم، شمارة. 9
  • خلیلی عراقی، مریم و یقین لو، مهرانگیز، «سایه روشنهایی از مسئولیت پذیری، مسئولیت اجتماعی شرکت ها » ماهنامه تدبیر، شماره 144، اردیبهشت 83.
  • رنجبریان، بهرام (1375): تعهد سازمانی، مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، سال دهم، شماره 1و2، ص 57-41.
  • رکنی نژاد، مهرداد (1386): نظریه ها و مدل های جدید تعهد سازمانی.
  • روشن، علیقلی، حسن زاده، فرزانه، تاثیر مسئولیت اجتماعی بر کیفیت و پیامدهای رابطه‌ی سازمانی. 1392. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی. سال دوم. شماره 3(6). صص 136-109.
  • رویایی، رمضانعلی و مهردوست، حسین (1388). بررسی نقش مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی: بررسی موردی مدیران تک پست صدا و سیما، پژوهش نامه علوم اجتماعی، 3 (3): 43-59
  • ساعتچی، محمود؛ قاسمی، نوشاد و نمازی، سمیه (1387). بررسی رابطه میان انگیزة شغلی مدیران، رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان (دبیران) مقطع متوسطه شهرستان مرودشت، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 1(2): 147 – 168.
  • سلطانی، مرتضی، نجات، سهیل(1394). بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر تعهد عاطفی کارکنان، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، شماره 4. 145- 172.
  • ساروقی، احمد (1375): تعهد سازمانی و رابطه آن با تمایل به ترک خدمت، فصل‌نامه مدیریت دولتی، شماره 35، ص 73-65.
  • شافعی، رضا.، عزیزی، نعمت اله.، 1392. مطالعه وضعیت مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمانی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی غرب کشور. مجله رفتارسازمانی، سال اول. شماره 2. ص 22-5.
  • شکرزاده، صادق (1381). تعهد در سازمان های آموزشی، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، دوره هشتم، شماره 32 .
  • صادقی فر، جعفر؛ ارزش­فردی و تعهد سازمانی، شیراز، نوید شیراز، 1386، چاپ اول، ص37.
  • عراقی، محمود(1377). بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، اصفهان: دانشکده علوم اداری واقتصادی دانشگاه.
  • قلاوندی، حسن؛ کبیری، افشار و سلطانزاده، وحید (1393). بررسی رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی و کار تیمی کارکنان دانشگاه ارومیه، جامعه شناسی کاربردی، 25 (53): 111- 120
  • گروه کارشناسان ایران( 1386 )."مسئولیت اجتماعی سازمان(CSR) با رویکرد مدل EFQM ،انتشارات کیفیت و مدیریت با همکاری نشرمرندیز.
  • مولایی، ناصر (1385): حرفه گرایی و تعهد کارکنان: پژهشی در شرکت ملی نفت ایران، رساله دکترا، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • مرتضوی، سعید، پورآزاد، ناصر (1389).بررسی نقش تعدیل گری متغیر اهمیت مسؤولیت اجتماعی بر رابطه بین مسؤولیت اجتماعی و تعهد سازمانی؛ نمونه مورد مطالعه: شرکت های صنایع غذایی شهر مشهد، فصلنامه علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شماره 2، 217- 193.
  • ویسه، سید مهدی، همایون، نوری زاده (1393). بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی بر تعهد سازمانی (مورد مطالعه، کارکنان دانشگاه دولتی ایلام). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ایلام.
  • هیثر، ساورد، فرهنگ مدیریت، ترجمه دکتر محمد صائبی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی،1370.
  • یاوری، اشرف (1392). تأثیر تعهد کارکنان بر مسئولیت اجتماعی(سازمان اداره مرکزی حفاظت محیط زیست تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیرت دانشگاه علامه طباطبائی
    • Albinger HS, Freeman SJ (2000). Corporate social performance and attractiveness as an employer to different job seeking population. J. Bus. Ethics: 28-243-253.
    • Ali ،I, Rehman, K., Ali ,S. ., Yousaf ,J & Zia, M (2010) Corporate social responsibility influences, employee commitment and organizational performance،African Journal of Business Management Vol. 4(12), pp. 2796-2801, Available online at http://www.academicjournals.org/AJBM
    • Ali, I ,. Fatima Ali, J (2012) Corporate Social Responsibility, Corporate Reputation and Employee Engagement, Department of Management Sciences ,COMSATS, Institute of Information Technology Lahore, Pakistan
    • Brammer S, Millington A, Rayton B (2007). The contribution of corporation social responsibility to organizational commitment. Int. J.Hum. Res. Manag. 18 (10):1701-1719.
    • BaharifarA.Javaheri K., Outcomes of ethical values in Organization.(1389) Journal of Human Development Police , No 28.
    • Carroll, A.B(1991).The Pyramid of Corporate Social responsibility: Toward the moral management of organizationl stakeholders. Business Horizons, 34(4):39-48.
    • Ford, M. E(1985)." Social Cognition and Social Competence in Adolesence". Developmental Psychology.Vol. 18, pp. 323-340.
    • Jamali,D.& Mirshak,R.(2007). Corporate social responsibility (CSR): Theory and practice in a developing country context. Journal of Business Ethics,72:243-262.
    • Lee, C.H., & Bruvold, N, T. (2003). Creating value for employees: investment in Training and Education. International Journal of Human Resource Management, 14(6), 981-1000. http://dx.doi.org/10.1080/0958519032000106173
    • Lo, C.WH, Egri C. P., & Ralston D. A. (2008). Commitment to corporate, social, and environmental responsibilities: an insight into contrasting perspectives in China and the US. Organization Management Journal5, 83–98. http://dx.doi.org/10.1057/omj.2008.10
    • Luthans, F (2008): Organizational behavior. Boston: McGraw Hill.
    • Lantos, GP (2001). The boundaries of strategic corporate social responsibility. Journal of Consumer Marketing, 18(2), 595-630.
    • Mayer,J & Hrrscovitch, L (2002): Commitment in the workplace toward a general model. Human Resource management review. 2(9).
    • Mayer, R .C & Shoorman, D. F (2000): Differentiating antecedents of organizational commitment, a test of March & Simon model. Journal of organizational behavior. 19(1). 47-49.
    • Nanderam, D, R. (2010)corporate social responsibility and employee engagement: an exploratory case study, Capella University, A Dissertation Presented in Partial Fulfillment Of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy
    • O’Reilly, C. & Chatman,J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: the effects of compliance, identification, and internalization on pro-social behavior. Journal of Applied Psychology, 7,492-9.
    • Porter, LW, steers, RM, Mowday, R.T & Boulian, PV 1974, 'Organizational commitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians', Journal of Applied Psychology, vol. 59 , no. 5, pp. 603-9
    • Peterson DK (2004). The relationship between perceptions of corporate citizenship and organizational commitment. Bus. Soc., 43:296-319.
    • Rettab, B., Brik, A, B., & Mellahi, K. (2009). A Study of Management Perceptions of the Impact of Corporate Social Responsibility on Organizational Performance in Emerging Economies: The Case of Dubai. Journal of Business Ethics, 89, 37 1–390.
    • Vitell, Scott john and Singhapakdi. (2008). The role of Ethics Institutionalization in Influencing Organizational Commitment, Job Satisfaction, and Esprit de Corps. Journal of Business Ethics, 81:343-353.