بررسی میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران دبیرستان های شهر تهران از دیدگاه مدیران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

   هدف از پژوهش حاضر شناخت و بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران فعلی دبیرستان‌های شهر تهران، تعیین میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران در دبیرستان های دخترانه و پسرانه، تعیین موانع بر اساس نوع مدارس و نیز بررسی مشکلات و موانع براساس میزان تحصیلات، جنسیت و میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت آنها بوده است.
   از طریق مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش های انجام شده در ایران و جهان 63 گویه موانع رهبری استخراج و در 6 مؤلفه طبقه بندی و توسط صاحب نظران با عناوین خصوصیات رهبری، ساختار[1]، تصمیم گیری[2]، ارزشیابی[3]، ارتباطات[4]، فرآیند[5] نام گذاری شد. جهت بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران دبیرستان ها با توجه به اهداف و فرضیه های تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای تدوین و روایی آن از طریق قضاوت خبرگان و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی در بین 30 نفر از مدیران از طریق آزمون آلفای کرونباخ (بیش از 93/0) تأیید شد. جامعة آماری پژوهش حاضر مدیران دبیرستان های شهر تهران شامل 1261 نفر بودند که از میان آن ها  297 نفر از طریق جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. داده های جمع‌آوری شده از اجرای پرسشنامه با استفاده از روش های آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین، انحراف معیار، کجی، کشیدگی) و آمار استنباطی (آزمون مجذور کای، آزمونt  تک نمونه‌ای، آزمون t گروه های مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه) از طریق نرم افزارهای spss تجزیه و تحلیل شد.
    نتایج نشان داد که: 1) مؤلفه های ساختاری، تصمیم گیری، روابط، ارزشیابی، خصایص رهبری و فرآیندی از موانع ایفای نقش رهبری آموزشی مدیران دبیرستان ها هستند. 2- بیشترین میزان موانع ایفای نقش رهبری براساس میانگین به ترتیب به مؤلفه ساختاری و کمترین میزان مانع ایفای نقش رهبری به مؤلفه ارزشیابی  تعلق دارد. 3- بین جنسیت مدیران و نظریات آنها نسبت به موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود ندارد. 4- بین میزان میانگین موانع ایفای نقش رهبری در بین مدارس دولتی و غیر دولتی تفاوت معناداری وجود دارد. 5- مدیران مدارس دارای هر مدرک تحصیلی که باشند با موانع ایفای نقش رهبری در مدارس خود مواجه هستند. 6- بین میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت و میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


- پیل، فیلیپ؛ اسمیت، استورات. تحلیل و نگرش، ترجمه فاطمه فقیهی(1379). فصلنامه تعلیم و تربیت (سال 13 شماره 3).
- حجاری، زهرا. (1374). میزان کاربست رهبری آموزشی مدیران دبیرستان های شهر اصفهان و رابطه آن با متغیر های پنجگانه(جنس، سن، سابقه مدیریت، تحصیلات مدیریت، جمعیت مدرسه)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- سعیدی پور، بهمن.(1382). بررسی مسایل حوزه مدیریت آموزش و پرورش متوسطــه در کرمانشاه و ارایه الگوی کیفــی متناسب باآن، دانشگاه علوم و تحقیقـات، دانشکده علوم تربیتی.
- شعبانی درگاه، علیرضا.(1384). رابطه سبک رهبری مدیران دبیرستان های دولتی و غیردولتی با بهداشت روانی کارکنان آنان در شهرستان آستانه اشرفیه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات، دانشکده علوم تربیتی.
 
- شیخ نظامی، زهرا. (1376). مقایسه خود راهبری و ابعاد آن در میان مدیران دبیرستان‌های دخترانــه شهر شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشــد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی.
- عدل طباطبایی، سیدعلی.(1375). سنجش نگرش کارکنان نسبت به شیوه های رهبری مدیران و تاثیر آن بر ترک خدمت، رساله دکتری، دانشگاه علوم و تحقیقات، دانشکده علوم تربیتی.
- علاقه بند، علی.(1377). مقدمات مدیریت آموزشی، تهران، نشر رز.
- قنبری، س.(1372). نقش آموزش ضمن خدمت و بهبود عملکرد مدیران آموزشی، فصلنامه تکنولوژی.
- محمدی قشلاق، پریوش.(1380). میزان عملکرد مدیران آموزشی شهر ارومیه در ابعاد (رهبری، روابط انسانی، حرفه ای، اداری) از دیدگاه دبیران ومعلمان دوره های مختلف تحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- وایلز، کیمبل. مدیریت و رهبری آموزشی، ترجمه محمدعلی طوسی(1370). تهران، نشر مرکز آموزش مدیریت.
 
-Al-shuaiby, Afnan (2009)."Factors contributing to leadership effectiveness among deans of graduate schools of education" .the GeorgeWashingtonUniversity; Den; AAT 3338873.ps.188.
-Carrillo, Leonardo Augustine (2008), ″what obstacles or support mechanisms do latinos and latins encounter I becoming principals and sustaining their leadership positions in California? ″, California, publication number: AAT3329702.
-Leduc, Robert Francis, (2000) ″the distribution of leadership in nonprofit organizations between the chair and the executive director″. United state, university of Colorado, publication number: AAT 9957648.
-Leney, Fiona (2008) "why heads are crucial to ensuring good attendance" London. Den: 4818.p:28
-Slater, charlesGarcia, Jose; Corrosive, (2008). Gema "challenges of a success full first- year principal in Mexico: DEN: 6. ps:  207-214.