طراحی الگوی برنامه درسی تربیت شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تحقیق حاضر که در پی ارائه الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت شهروندی برای دانش آموزان دورۀ راهنمایی تحصیلی است، از نوع کاربردی و با روش توصیفی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق، تفکرات و اندیشه های صاحب نظران درباره تربیت شهروندی و برنامه درسی است که در قالب کتب، اسناد، مقالات، مجلات، متون و سایت های اینترنتی در کشور های پیشرو در زمینه تربیت شهروندی مطرح شده و نگارنده با مراجعه به این جامعه آماری نمونه های مرتبط را به صورت عمدی گزینش نموده و با بررسی و تلخیص و نتیجه گیری از آن‌ها، مبادرت به معرفی ‌مبانی ‌نظری ‌این ‌برنامه‌ درسی‌ و عناصر آن (اهداف، محتوی، روش ها، شیوه های سازمان دهی و ارزشیابی) نموده‌است. نتایج به دست آمده بدین صورت مطرح شده که اهداف و محتوای برنامه مورد نظر در قالب عملکردی و در بستر فعالیت های اجتماعی و مسئله محور برای شاگردان معرفی شده است. شیوه های سازمان دهی برنامه  مذکور  از نوع تلفیقی و رویکرد‌های مرتبط بادر هم تنیدگی مطرح شده است. روش‌های تدریس مورد استناد واقع شده عبارتند از: روش های تعاملی، مشارکتی، حل مسئله، ایفای نقش و ... روش‌های ارزشیـابی نیز عمدتاً معطوف به روش های اندازه گیری بازده های عاطفی و روانی حرکتی است. در زمینه مبانی فلسفی به فلسفه پراگماتیسم و اگزیستانسیالیسم استناد شده. مبانی ‌روانشناختی، خصوصیات ‌مربوط به رشد نوجوانی و تئوری‌های یادگیری اجتماعی و ساختارگرایی مطرح شده‌اند. در زمینه تئوری های برنامه درسی، دیدگاه اجتماعی و رویکرد  فرعی آن رشد شخصی، بازسازی اجتماعی و .... مورد استناد واقع شده اند.

کلیدواژه‌ها


- سیف، علی اکبر. (1385)، اندازه گیری، سنجش و ارزشیابی آموزشی ویرایش چهارم، تهران نشر دوران.
- شریعتمداری، علی. (1384)، اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، انتشارات امیرکبیر.
- شریعتمداری، علی. (1382)، جامعه و تعلیم و تربیت، تهران، انتشارات امیرکبیر.
- شعاری نژاد، علی اکبر. (1383)، فلسفه آموزش و پرورش، تهران، انتشارات امیرکبیر.
- شعبانی، حسن. (1380)، مهارت های آموزشی، تهران، انتشارات سمت.
- صرافی، مظفر و حسین اسماعیل زاده، شهروند مداری راهکاری برای حل مسائل شهری ایران، اطلاعات سیاسی اقتصادی، سال ششم، مهر  و آبان 1384 .
- فالکس، کیث. (1381)، شهروندی، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران، نشر کویر.
- فتحی و اجارگاه، کورش. (1382)، ویژگی‌های شهروند خوب برای جامعه ایران و میزان انطباق برنامه‌های درسی مدارس با این ویژگی، فصل نامه علوم انسانی.
- فردانش، هاشم. طراحی آموزشی از منظر رویکردهای رفتارگرایی، شناخت‌گرایی و ساخت گرایی، فصل نامه علمی پژوهشی علوم انسانی، دانشگاه الزهراء شماره‌های24 و25 زمستان و بهار 1377.
- کیامنش، علیرضا. (1379)، سنجش صلاحیت‌های پایه پنجم دبستان (ارزشیابی درون داد و برون داد) گزارش تحقیق، تهران، پژوهشکده تعلیم و تربیت 1379.
- مهر محمدی، محمود. (1381)، برنامه درسی، نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم اندازها، انتشارات آستان قدس رضوی.
- میلر، دیوید. (1381)، «حقوق بشر و شهروندی مقید به مرز» راهبرد نشریه مرکز تحقیقات شماره 23 استراتژیک بهار، 1381.
- میلر، جی پی. (1383)، نظریه های برنامه درسی، ترجمه مهرمحمدی، تهران، انتشارات سمت.
- نجاتی حسنی، سید محمود. (1380)، بررسی جایگاه مفهوم شهروندی در قانون شهرداری های ایران، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، تهران.
- واحد چوکد، سکینه و محمد کاظمی. (1383)، شهروندی، لازمه شهرنشینی، تبریز، سمینار علمی تخصصی شهرها و مردم.
 
-Gumbo, sam (2000). Case  studies  zambawe. Initative  to  develop  improved  approache: Life  skills. http: www . Fermshulen. Org/ studies  zimbawe/ sikoyo . htm
-Prior,w (2001) citizenship  education. Australian  experiences  SLO. Netherland.
-Tobiasson, M (2000). Clobal  citizen ship .Paper  presented at  European  political  Research  Association  copen hagen .
-Turner,Brayan  and  Hamilton, Thomas (1994). Balancing  universalism  and  diversity. Citizen  and  learning. Hamburg. Munster.
-Tye, F.(1999). A strategy  for  global  education: in  http://www.findarticles.com
-Westheimer  and kahne  (2003). what  kind of  citizen . political  choices  and  educational   goals. Educe. Queens . ca/eoe/westheimer kahne pde